Jak stosować PrEP?
Przedekspozycyjną profilaktykę HIV (z angielskiego PrEP) można stosować na cztery różne sposoby. Jego wybór zależy od tego, jak często dana osoba zamierza uprawiać seks oraz rodzaj planowanej aktywności seksualnej.
W dokumentacji rejestracyjnej leku Truvada producent wskazał codzienne stosowanie. Lekarz może jednak zalecić przyjmowanie tego leku w inny sposób, jeśli uzna to za stosowane. W takich przypadkach będzie to tzw. stosowanie leku w niezarejestrowanym wskazaniu.
W razie wątpliwości dotyczących stosowania tego leku, należy zwrócić się do lekarza po poradę.
Na tej stronie znajdują się informacje na temat następujących wariantów przyjmowania leku Truvada:
- codziennie
- 4 x tygodniowo
- dzień przed
- 7-7-7
oraz wskazówki, kiedy najlepiej stosować każdy z nich.
PrEP codziennie
Jak sama nazwa wskazuje, ten wariant polega na przyjmowaniu jednej tabletki o stałej porze każdego dnia. Przyjęcie tabletki kilka godzin później lub wcześniej niż normalnie, nie wpłynie na skuteczność działania leku.
Zarówno ludzie uprawiający seks waginalny, jak i anaglny mogą korzystać z tej metody.
Lek ten osiągnie swoją pełną skuteczność po tygodniu regularnego przyjmowania go.
W związku z tym należy odczekać siedem dni od rozpoczęcia terapii, zanim podejmie się czynności seksualne, które mogą stanowić zagrożenie.
Przeprowadzone badania wykazały, że stosowanie tego leku codziennie zapewnia najwyższą skuteczność. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo zakażenia się wirusem HIV podczas stosunków pochwowych, wymagane jest przyjmowanie minimum sześciu tabletek PrEP tygodniowo. Oznacza to, że pominięcie jednej tabletki raz na jakiś czas nie zmniejsza stopnia ochrony przed zakażeniem.
PrEP 4 x tygodniowo
W tej metodzie, lek przyjmuje się przez cztery dni w tygodniu, zazwyczaj
- we wtorki,
- czwartki,
- soboty
- i niedziele.
W krajach anglojęzycznych metoda ta nosi nazwę Ts and Ss i pochodzi ona od nazw tych dni tygodnia. W pierwszym tygodniu leczenia należy jednak stosować lek codziennie i zmniejszyć dawkę dopiero w drugim tygodniu od rozpoczęcia terapii.
Ta metoda przyjmowania leków PrEP jest odpowiednia dla homoseksualnych mężczyzn uprawiających sekx analny. Natomiast pary uprawiające seks waginalny nie powinny stosować tej metody.
Uważa się, że ten wariant zapewnia dobrą podstawową ochronę przed zakażeniem wirusem HIV oraz że jest to sposób prawie tak samo skuteczny, jak przyjmowanie leków codziennie. Może więc to być dobre rozwiązanie dla kogoś, kto nie planuje częstego współżycia (np. raz, czy dwa razy w miesiącu).
Inną korzyścią płynącą ze stosowania tej metody przez osoby, które rzadko uprawiają seks, jest niższy koszt leczenia, przy nadal dobrej ochronie przed zakażeniem. Po pierwszym tygodniu stosowania leku PrEP, pacjent przyjmuje 16 tabletek miesięcznie zamiast 28.
Dawkę tę można zwiększyć do jednej tabletki na dobę każdego dnia, jeżeli pacjent przypuszcza, że będzie częściej uprawiał seks.
PrEP dzień przed
Ten sposób stosowania leku nie jest odpowiedni, jeśli uprawia się seks waginalny. Taką metodę ochrony mogą natomiast rozważyć mężczyźni dzień przed uprawianiem seksu analnego bez prezerwatywy. Należy wówczas:
- przyjąć dwie tabletki od dwóch do 24 godzin przed planowanym stosunkiem
- następnie przyjąć jedną tabletkę 24 godziny później
- oraz kolejną tabletkę po upływie następnych 24 godzin
- jeśli mężczyzna planuje nadal uprawiać seks bez zabezpieczenia, należy wówczas kontynuować przyjmowanie jednej tabletki co 24 godziny do momentu aż upłyną pełne dwie doby od ostatniego współżycia.
Metoda ta nie jest odpowiednia dla chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B, ponieważ rozpoczynanie przyjmowania i odstawianie tego leku może powodować zaostrzenie tej choroby, a w konsekwencji problemy z wątrobą.
Ponieważ dostępne są wyniki tylko jednego badania na temat stosowania leków PrEP “dzień przed”, sposób ten nie jest ugruntowany tak, jak metody wymienione wyżej.
PrEP na wakacje (7-7-7)
Metoda 7-7-7 nazywana jest też “wakacyjną PrEP”.
Może być stosowana przez osoby, które planują odbywanie stosunków pochwowych i analnych oraz:
- będą przebywać w kraju, w którym zakażenie wirusem HIV jest powszechne;
- przypuszczają, że mogą uprawiać seks z jednym lub więcej partnerów, których stan zdrowia nie jest im znany;
- mogą zażywać substancje, które sprawią, że prawdopodobnie nie będą uprawiać bezpiecznego seksu.
Metoda ta polega na:
- przyjmowaniu jednej tabletki dziennie przez siedem dni przed rozpoczęciem okresu podwyższonego ryzyka;
- przyjmowaniu jednej tabletki dziennie w trakcie okresu podwyższonego ryzyka (np. W trakcie pobytu za granicą);
- a następnie przyjmowaniu jednej tabletki przez siedem dni po okresie podwyższonego ryzyka (np. po powrocie do domu).
Codzienne przyjmowanie leku przez siedem dni zapewnia optymalną skuteczność leku przed okresem podwyższonego zakażenia wirusem HIV.