Przed rozpoczęciem przyjmowania leków stosowanych w przedeksposycyjnej profilaktyce HIV (w skrócie PrEP), należy mieć pewność, że nie jest się nosicielem wirusa HIV lub innej choroby przenoszonej drogą płciową. Należy również wykluczyć przeciwwskazania do stosowania tych leków.
Na tej stronie znajdują się informacje na temat tego, co należy zrobić przed rozpoczęciem leczenia, a także o tym, jak postępować w trakcie terapii.
Przed zastosowaniem PrEP
Wykonaj pełen zestaw badań na choroby przenoszone drogą płciową
Ponieważ profilaktyka przedekspozycyjna HIV jest wskazana wyłącznie dla osób, które nie są nosicielami wirusa HIV, należy wykonać test na HIV, aby wykluczyć zakażenie. Jest to ważne z dwóch powodów:
- po pierwsze, na rynku dostępne są inne leki wskazane dla osób, które są nosicielami wirusa; są one skuteczniejsze w zwalczaniu wirusa;
- po drugie,stosowanie leków PrEP przez nosicieli wirusa HIV zwiększa prawdopodobieństwo uodpowrnienia się tego drobnoustroju na substancję leczniczą leku.
Zaleca się wykonanie testu łączonego na obecność przeciwciał/antygenów HIV czwartej generacji. Innego rodzaju testy nie zawsze wykrywają niedawne zakażenie. Inne testy te wykrywają nieraz przeciwciała po trzech miesiącach od pojawienia się wirusa w organizmie. Z kolei wiarygodność testu IV generacji jest większa, gdyż wykrywa on infekcje, które rozwijają się od 4 do 12 tygodni.
Po 4 tygodniach powtórz badania na choroby przenoszone drogą płciową
Istnieje możliwość, że nawet test IV generacji nie wykryje bardzo niedawnej infekcji (np. jeśli do zakażenia doszło do czterech tygodni przed wykonaniem testu), więc jeśli wyniki pierwszego testu były negatywne, należy powtórzyć komplet badań po miesiącu, aby potwierdzić wynik pierwszego testu.
Sprawdź, czy nerki funkcjonują prawidłowo
Choć zdarza się to nieczęsto, leki PrEP mogą zaburzać czynność nerek. Ryzyko jest wyższe u osób, które wcześniej chorowały na nerki lub przyjmują leki, które wpływają na czynność nerek.
Dlatego też przed zastosowaniem leków zapobiegających zakażeniu wirusem HIV, warto wykonać badanie krwi, które wykluczy zaburzenia funkcjonowania nerek. Skierowanie na to badanie można uzyskać od swojego lekarza rodzinnego.
Zaszczep się
Osoby aktywne seksualnie, szczególnie te w grupie podwyższonego ryzyka zakażenia, powinny się zaszczepić na grypę, zapalenie wątroby typu A i B i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). działanie to nie eliminuje ryzyka zarażenia się tymi wirusami, ale znacznie je obniża.
Szczepienia te należy skonsultować ze swoim lekarzem rodzinnym.
W trakcie stosowania PrEP
Co trzy miesiące wykonuj komplet badań na choroby przenoszone drogą płciową
Osoby stosujące profilaktykę przedekspozycyjną nadal powinny wykonywać badania na obecność chorób przenoszonych drogą płciową, łącznie z testem na HIV IV generacji. Zaleca się wykonywanie ich co trzy miesiące, bez względu na to, czy wystąpiły jakieś objawy zakażenia wirusem HIV.
Mimo iż ryzyko zakażenia się wirusem HIV w trakcie stosowania leków PrEP jest bardzo niskie, nadal należy wykonywać regularne badania, aby wykluczyć zakażenie. Jest to związane z tym, że wirus może uodpornić się na te leki. W razie gdyby doszło do transmisji wirusa (choć jest to mało prawdopodobne), należy zgłosić się do lekarza, który zmieni leki na inne.
Lekarz rodzinny może wypisać skierowanie na badania w trakcie przyjmowania leków. Testy do samodzielnego pobrania próbki (i odesłania do badania w laboratorium) można też zamówić na naszej stronie.
Uprawiaj bezpieczniejszy seks
Oprócz przyjmowania leków PrEP, ryzyko transmisji wirusa HIV zmniejszyć można na inne sposoby, takie jak:
- stosowanie prezerwatyw lub innych metod antykoncepcji mechanicznej;
- niekorzystanie ze wspólnych zabawek erotycznych lub innych przedmiotów mających kontakt z płynami ustrojowymi;
- korzystanie z jednorazowych igieł.
Zaleca się przestrzeganie powyższych zasad, mimo stosowania profilaktyki PrEP.
Skonsultuj się z lekarzem, jeśli zauważysz niepokojące objawy
Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, jeśli w trakcie przyjmowania leków PrEP wystąpią jakiekolwiek nietypowe objawy lub działania niepożądane, takie jak:
- wysoka temperatura;
- wymioty lub biegunka;
- bóle mięśni i stawów;
- obrzęk węzłów chłonnych;
- wysypka;
- bóle głowy;
- nadmierna potliwość.
W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem profilaktyki PrEP należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.